DE TAFELREIZIGER 2020
HUNDJUN SCHRIJFT JANKBRIEVEN 2022-2023
DODEMANSPRAAT
In de kelders van de stad
De Firma daalt neer in de krochten van het bestaan: diep onder de grond afgezonderd van het dagelijks bestaan. Hier dansen de doden en wisselen zij vol goede moed de absurditeiten des levens uit in een wonderlijk badhuis.
De Firma maakt locatietheater in de kelders onder het oude Gemeentehuis in hartje Zwolle samen met haar topmuzikanten in een bed van beestachtig mooie muziek.
LOCATIE INSPIRATIE
Deze voorstelling is gul gevoed door de verbeeldingsvolle locatie vol met tegenstellingen: de kelders onder het Gemeentehuis hebben in het verleden onder andere gediend als gruwelijke martelkamer om bekentenissen te forceren voordat de gevangenen door een deurtje naar buiten naar het schavot werden geleid op de Grote Markt. De ijzeren ringen zijn hiertoe nog aanwezig!
De huidige palmen, de bakstenen gewelven en de hippe verlichting doen tegenwoordig echter denken aan een modern badhuis.
-> Ja! hier maken we een badhuis met twee baden waarin we de doden van buiten kunnen ontvangen en verwennen in een warm lekker geurend bad!
Naast deze 'badruimte' is een voormalige kleine bar uit de jaren ’80 voor feestjes en ontspanning voor de ambtenaren met een zeer valse oude piano!
-> ja! hier maken we het dodencafé waar de doden nadat ze lekker gewassen zijn voor eeuwig heen gaan!
Om in deze bar te komen kom je door een gang met prachtige gewelven.
-> Ja! hier maken we een tentoonstelling van prachtig werk van beeldhouwer Jaap Kater dat over de tijd gaat, belicht door zelfgemaakte mooie lampen van zijn zoon David Kater!
Boven deze gewelven bevindt zich de majestueuze oude hal van het oude Raadhuis.
-> Ja! het publiek ontvangen we daar met een reisleider én violist in die rijk klinkende akoestische hal!
Het publiek wordt hier gastvrij in de gelegenheid gesteld om, zoals je tegenwoordig een retourtje in de ruimte kunt kopen, een retourtje naar het dodenrijk aan te gaan…
TEKST INSPIRATIE
‘Dialogen der Doden’ Loukianos (ca. 125 – ca. 180)
We kwamen de schrijver Loukianos op het spoor via Erasmus, die in zijn werk vaker refereert aan zijn collega en met name zijn humor en spitsvondigheid roemt van zijn ‘dodengesprekken’.
We werden nieuwsgierig naar dit genre en vermoedden dat deze 'dodengesprekken' op deze locatie zéér op hun plek zouden gaan vallen. We lazen de vertaling van Hein van Dolen en waren zo verrast dat de thematieken der menschen van toen nog steeds zo eigentijds voelbaar zijn. We hebben deze vertaling als uitgangspunt genomen voor de toneeltekst die Lucy Legeland schreef voor: DODEMANSPRAAT..
WIKIPEDEA over het genre dodengesprek:
“Een dodengesprek (ook wel dodendialoog of samenspraak der doden) is een fictief gesprek tussen twee of meer personen dat in het hiernamaals plaatsvindt. Vaak wordt het gesprek in de klassieke onderwereld gesitueerd, wat bijvoorbeeld kan blijken uit de aanwezigheid van Charon, Minos of Mercurius. Een enkele keer komt een variant voor zoals het gesprek tussen een dode en een levende. Het genre stamt uit de Oudheid en werd aan het eind van de 17e eeuw en in de 18e eeuw zeer populair. Van oudsher is het een satirisch genre, dat de schrijver een mogelijkheid verschafte allerlei spotternijen in de mond van overleden personages te leggen of om de spot te drijven met overledenen.
De dodengesprekken van Lucianus
Lucianus (ca. 125-180 n.C.) was de ‘uitvinder’ van het genre. Zijn satirische Dodengesprekken (Grieks: Nekrikoi dialogoi, Latijn: Dialogi mortuorum) zijn dertig korte dialogen die zich afspelen in de onderwereld en waarin personages uit de Griekse geschiedenis en mythologie figureren. We komen bijvoorbeeld de hellehond Cerberus tegen, die vertelt hoe Socrates krijste als een baby toen hij de onderwereld in moest. Alexander, Hannibal en Scipio maken er ruzie over de vraag wie de beste veldheer was. En in een gesprek met de cynicus Diogenes komt koning Mausolus erachter dat hij in de onderwereld niets aan zijn beroemde praalgraf heeft.”
SPELINSPIRATIE
Hoe tof zou het zijn om met twee acteurs de verschillende doden door middel van kleine veranderingen met snor, pruik, sieraden, taalgebruik, schmink ter plekke in een bad te laten transformeren?
SPEELDATA
vrijdag 3 sept. 15.30 en 19.30 uur
zaterdag 4 sept. 15.30 en 19.30 uur
zondag 5 sept. 11.30 en 15.30 uur
MAKERS
Lucy Legeland: toneeltekst
Spel
Lucy Legeland
Jack Weijkamp
Willeke de Boer
Muziek
Dries Bijlsma: gitaar
Reinder van Raalte: piano en accordeon
Willem de Jongh: drums
Maurits Boreel: viool
Jaap en David Kater: beeldhouwwerk
Irene Kriek: eindregie
Lauri Weijkamp: productie
Zwolse Theaters: licht en geluid
De Waterdragers:
Marjan Penterman
Ad Diepenhorst
en vele toffe figuranten!
MET DANK AAN
Zwolse Theaters, Festival Stad als Theater,
Simon de Haas voor de baden!
